Nos personalia non concoquimus. Nostri consocii (Google, Affilinet) suas vias sequuntur: Google, ut intentionaliter te proprium compellet, modo ac ratione conquirit, quae sint tibi cordi. Uterque consocius crustulis memorialibus utitur. Concedis, si legere pergis.
 
 
 

Das philosophische Denken der griechischen Vorsokratiker

Alkmaion

 

24 A 1 | 24 A 2 | 24 A 3 | 24 A 4 | 24 A 5 | 24 A 8 | 24 B 1 | 24 B 1a | 24 B 2 | 24 B 3 | 24 B 4 |

 VS 24 Alkmaion

ΑΛΚΜΑΙΩΝ - ALKMAION

Alkmaion aus Kroton

(VS 24 A 1

DIOG. VIII 83.

Ἀλκμαίων Κροτωνιάτης. καὶ οὗτος Πυθαγόρου διήκουσε. καὶ τὰ πλεῖστά γε [τὰ] ἰατρικὰ λέγει, ὅμως δὲ καὶ φυσιολογεῖ ἐνίοτε λέγων "δύο τὰ πολλά ἐστι τῶν ἀνθρωπίνων" [vgl. I 211, 18]. δοκεῖ δὲ πρῶτος φυσικὸν λόγον συγγεγραφέναι, καθά φησι Φαβωρῖνος ἐν Παντοδαπῃ ἱστορίᾳ [FHG III 25]. καὶ τὴν σελήνην καθόλου <τε τὰ ὑπὲρ> ταύτην ἔχειν ἀίδιον φύσιν. (ἦν δὲ Πειρίθου υἱός, ὡς αὐτὸς ἐναρχόμενος τοῦ συγγράμματός φησιν <"Ἀλκμαίων ... τεκμαίρεσθαι"> κτἑ. [Β 1]). ἔφη δὲ καὶ τὴν ψυχὴν ἀθάνατον, καὶ κινεῖσθαι αὐτὴν συνεχὲς ὡς τὸν ἥλιον.

 
Übersetzung:

 

(VS 24 A 2)

CLEM. Strom. I 78 [II 51, 1 St.] | GAL. de elem. sec. Hipp. I 9. [I 487 K., 54, 18 Helmr. | ISIDOR. Orig. I 40, 1
  • CLEM. Strom. I 78 [II 51, 1 St.]
    • Ἀλκμαίων γοῦν Περίθου Κροτωνιάτης πρῶτος φυσικὸν λόγον συνέταξεν.
      Alkmaion, des Perithoos Sohn, aus Kroton, verfasste zuerst eine Abhandlung über die Natur. [Übersetzung: E.G.]
  • GAL. de elem. sec. Hipp. I 9. [I 487 K., 54, 18 Helmr.]
    • τὰ γὰρ τῶν παλαιῶν ἅπαντα Περὶ φύσεως ἐπιγέγραπται, τὰ Μελίσσου, τὰ Παρμενίδου, τὰ Ἐμπεδοκλέους Ἀλκμαίωνός τε καὶ Γοργίου καὶ Προδίκου καὶ τῶν ἄλλων ἁπάντων.
      Die Schriften der Alten führen alle den Titel "Von der Natur": die des Melissos, des Parmenides, des Empedokles, des Alkmaion, die des Gorgias und Prodikos und aller übrigen. [Übersetzung: E.G.]
  • ISIDOR. Orig. I 40, 1
    • fabulas poetae a fando nominaverunt, quia non sunt res factae, sed tantummodo loquendo fictae. quae ideo sunt inductae, ut ficto animalium mutorum inter se colloquio imago quaedam hominum vitae nosceretur. has primus invenisse traditur Alcimon [sic] Crotoniensis, appellanturque Aesopicae, quod is apud Phrygas in hac re polluit.
      Fabeln nannten die Dichter so nach dem Verbum "fari" ("sprechen"), weil es nicht wirklich geschehene Begebenheiten sind, sondern nur zum Vortrag erdichtete. Sie wurden zu dem Zweck eingeführt, in der erdichteteten Unterredung stummer Lebewesen ein bestimmtes Bild für das menschliche Leben erkennen zu lassen. Diese soll als erster Alkimon (sic!) aus Kroton erfunden haben. Sie heißen "aesopisch", weil dieser (Dichter) in Phrygien auf diesem Gebiet erfolgreich war. [Übersetzung: E.G.]
 

 

(VS 24 A 3

ARIST. Metaph. A 5 986a 22

ἕτεροι δὲ τῶν αὐτῶν τούτων τὰς ἀρχὰς δέκα λέγουσιν εἶναι τὰς κατὰ συστοιχίαν λεγομένας, πέρας καὶ ἄπειρον, περιττὸν καὶ ἄρτιον, ἓν καὶ πλῆθος, δεξιὸν καὶ ἀριστερόν, ἄρρεν καὶ θῆλυ, ἠρεμοῦν καὶ κινούμενον, εὐθὺ καὶ καμπύλον, φῶς καὶ σκότος, ἀγαθὸν καὶ κακόν, τετράγωνον καὶ ἑτερόμηκες. ὅνπερ τρόπον ἔοικε καὶ Ἀλκμαίων ὁ Κροτωνιάτης ὑπολαβεῖν, καὶ ἤτοι οὗτος παρ' ἐκείνων ἢ ἐκεῖνοι παρὰ τούτου παρέλαβον τὸν λόγον τοῦτον· καὶ γὰρ ἐγένετο τὴν ἡλικίαν Ἀλκμαίων <νέος> ἐπὶ γέροντι Πυθαγόραι, ἀπεφήνατο δὲ παραπλησίως τούτοις· φησὶ γὰρ εἶναι δύο τὰ πολλὰ τῶν ἀνθρωπίνων, λέγων τὰς ἐναντιότητας οὐχ ὥσπερ οὗτοι διωρισμένας ἀλλὰ τὰς τυχούσας, οἷον λευκὸν μέλαν, γλυκὺ πικρόν, ἀγαθὸν κακόν, μέγα μικρόν. οὗτος μὲν οὖν ἀδιορίστως ἀπέρριψε περὶ τῶν λοιπῶν, οἱ δὲ Πυθαγόρειοι καὶ πόσαι καὶ τίνες αἱ ἐναντιώσεις ἀπεφήναντο. παρὰ μὲν οὖν τούτων ἀμφοῖν τοσοῦτον ἔστι λαβεῖν, ὅτι τἀναντία ἀρχαὶτῶν ὄντων [vgl. Arist. Schrift Πρὸς τὰ Ἀλκμαίωνος <α> Diog. v 25]. ISOCR. 15, 268 τοὺς λόγους τῶν παλαιῶν σοφιστῶν, ὧν ὁ μὲν ἄπειρον τὸ πλῆθος ἔφησεν εἶναι τῶν ὄντων, Ἐμπεδοκλῆς δὲ τέτταρα καὶ Νεῖκος καὶ Φιλίαν ἐν αὐτοῖς, Ἴων δ' οὐ πλείω τῶν τριῶν, Ἀλκμέων δὲ δύο μόνα. SCHOL. BASIL. ed. Pasquali n. 3 [Gott. Nachr. 1910, 196] Ἀ. ἀντιθέσεις.

 
Übersetzung:
 

(VS 24 A 4

AËT. II 16, 2. 3 [D. 345]

(τῶν μαθηματικῶν τινες) τοὺς πλανήτας τοῖς ἀπλανέσιν ἀπὸ δυσμῶν ἐπ' ἀνατολὰς ἀντιφέρεσθαι. τούτῳ δὲ συνομολογεῖ καὶ Ἀλκμαίων

 
Übersetzung:
 

(VS 24 A 5

THEOPHR. de sens. 25f. [D. 506]

τῶν δὲ μὴ τῳ ὁμοίῳ ποιούντων τὴν αἴσθησιν Ἀλκμαίων μὲν πρῶτον ἀφορίζει τὴν πρὸς τὰ ζῷα διαφοράν. ἄνθρωπον γάρ φησι τῶν ἄλλων διαφέρειν ὅτι <μόνον ξυνίησι, τὰ δ' ἄλλα αἰσθάνεται μέν, οὐ ξυνίησι δέ> [B 1a], ὡς ἕτερον ὂν τὸ φρονεῖν καὶ αἰσθάνεσθαι, καὶ οὔ, καθάπερ Ἐμπεδοκλῆς, ταὐτόν· ἔπειτα περὶ ἑκάστης λέγει. ἀκούειν μὲν οὖν φησι τοῖς ὠσίν, διότι κενὸν ἐν αὐτοῖς ἐνυπάρχει· τοῦτο γὰρ ἠχεῖν (φθέγγεσθαι δὲ τῷ κοίλῳ), τὸν ἀέρα δ' ἀντηχεῖν. ὀσφραίνεσθαι δὲ ῥισὶν ἅμα τῷ ἀναπνεῖν ἀνάγοντα τὸ πνεῦμα πρὸς τὸν ἐγκέφαλον. γλώττῃ δὲ τοὺς χυμοὺς κρίνειν· χλιαρὰν γὰρ οὖσαν καὶ μαλακὴν τήκειν τῇ θερμότητι· δέχεσθαι δὲ καὶ διαδιδόναι διὰ τὴν μανότητα καὶ ἁπαλότητα. (26) ὀφθαλμοὺς δὲ ὁρᾶν διὰ τοῦ πέριξ ὕδατος. ὅτι δ' ἔχει πῦρ, δῆλον εἶναι· πληγέντος γὰρ ἐκλάμπειν. ὁρᾶν δὲ τῷ στίλβοντι καὶ τῷ διαφανεῖ, ὅταν ἀντιφαίνῃ, καὶ ὅσον ἂν καθαρώτερον ᾖ, μᾶλλον. ἁπάσας δὲ τὰς αἰσθήσεις συνηρτῆσθαί πως πρὸς τὸν ἐγκέφαλον· διὸ καὶ πηροῦσθαι κινουμένου καὶ μεταλλάττοντος τὴν χώραν· ἐπιλαμβάνειν γὰρ τοὺς πόρους, δι' ὧν αἱ αἰσθήσεις. περὶ δὲ ἁφῆς οὐκ εἴρηκεν οὔτε πῶς οὔτε τίνι γίνεται. [ἀλλ'] Ἀλκμαίων μὲν οὖν ἐπὶ τοσοῦτον ἀφώρικεν.

 
Übersetzung:
 

(VS 24 A 8

AËT. IV 17, 1 [D. 407] Ἀ.

ἐν τῷ ἐγκεφάλῳ εἶναι τὸ ἡγεμονικόν· τούτῳ οὖν ὀσφραίνεσθαι ἕλκοντι διὰ τῶν ἀναπνοῶν τὰς ὀσμάς.

 
Übersetzung:
 

ΑΛΚΜΑΙΩΝΟΣ ΠΕΡΙ ΦΥΣΕΩΣ

(VS 24 B 1

DIOG. VIII 83 [s. A 1, 1]

<Ἀλκμαίων Κροτωνιήτης τάδε ἔλεξε Πειρίθου υἱὸς Βροτίνῳ καὶ Λέοντι καὶ Βαθύλλῳ· περὶ τῶν ἀφανέων, περὶ τῶν θνητῶν σαφήνειαν μὲν θεοὶ ἔχοντι, ὡς δὲ ἀνθρώποις τεκμαίρεσθαι> καὶ τὰ ἑξῆς.

 
Übersetzung:
 

(VS 24 B 1a

HEOPHR. d. sens. 25 [A 5]

<ἄνθρωπον> γάρ φησι <τῶν ἄλλων (ζῴων) διαφέρειν ὅτι μόνον ξυνίησι, τὰ δ' ἄλλα αἰσθάνεται μέν, οὐ ξυνίησι δέ>.

 
Übersetzung:
 

(VS 24 B 2

[ARIST.] Probl. 17, 3. 916a 33

<τοὺς ἀνθρώπουσ> φησὶν Ἀλκμαίων <διὰ τοῦτο ἀπόλλυσθαι, ὅτι οὐ δύνανται τὴν ἀρχὴν τῷ τέλει προσάψαι>.

 
Übersetzung:
 

(VS 24 B 3

AËT. V 14, 1

Ἀλκμαίων τῶν ἡμιόνων τοὺς μὲν ἄρρενας ἀγόνους παρὰ τὴν λεπτότητα τῆς θορῆς καὶ ψυχρότητα, τὰς δὲ θηλείας παρὰ τὸ μὴ <ἀναχάσκειν> τὰς μήτρας· οὕτω γὰρ αὐτὸς εἴρηκε.

 
Übersetzung:
 

(VS 24 B 4

AËT. V 30 1 [D. 442]

Ἀλκμαίων τῆς μὲν ὑγιείας εἶναι συνεκτικὴν τὴν <ἰσονομίαν> τῶν δυνάμεων, ὑγροῦ, ξηροῦ, ψυχροῦ, θερμοῦ, πικροῦ, γλυκέος καὶ τῶν λοιπῶν, τὴν δ' ἐν αὐτοῖς <μοναρχίαν> νόσου ποιητικήν· φθοροποιὸν γὰρ ἑκατέρου μοναρχίαν. καὶ νόσον συμπίπτειν ὡς μὲν ὑφ' οὗ ὑπερβολῇ θερμότητος ἢ ψυχρότητος, ὡς δὲ ἐξ οὗ διὰ πλῆθος τροφῆς ἢ ἔνδειαν, ὡς δ' ἐν οἷς ἢ αἷμα ἢ μυελὸν ἢ ἐγκέφαλον. ἐγγίνεσθαι δὲ τούτοις ποτὲ κἀκ τῶν ἔξωθεν αἰτιῶν, ὑδάτων ποιῶν [C] ἢ χώρας ἢ κόπων ἢ ἀνάγκης ἢ τῶν τούτοις παραπλησίων. τὴν δὲ ὑγείαν τὴν σύμμετρον τῶν ποιῶν κρᾶσιν.
( 5) CLEM. Strom. VI 16 [II 435, 9 St.] Ἀλκμαίωνος γὰρ τοῦ Κροτωνιάτου λέγοντος <"ἐχθρὸν ἄνδρα ῥᾶιον φυλάξασθαι ἢ φίλον"> ὁ μὲν Σοφοκλῆς ἐποίησεν ἐν τῆι Ἀντιγόνηι [`652] "τί γὰρ γένοιτ' ἂν ἕλκος μεῖζον ἢ φίλος κακός;".

 
Übersetzung:
 

Sententiae excerptae:
Griech. zu "Akmaion"
Literatur:
zu "Alkmaion"
1379
Beardslee, J.W.jr.
The use of φύσις (physis) in Fifth-Century Greek Literature
Diss.Chikago 1918

1380
Diller, H.
Der griechische Naturbegriff.
in: Neue Jahrbücher für Antike und deutsche Bildung 2/1939, 248-252

1391
Diller, H.
Hippokratische Medizin und und attische Philosophie
in: Herm. 80/1952, 398-401

1381
Dittmer, H.-L.
Kostitutionstypen im Corpus Hippocraticum
Diss. Jena 1940

1395
Edelstein, L.
Antike Diätetik
in: Die Antike 7/1931, 255-270

1410
Flashar, H (Hg.)
Antike Medizin, hg. v. H. Flashar
Darmstadt (WBG) 1971 (WdF 221)

1389
Flashar, H.
Melancholie und Melancholiker in den medizinischen Theorien der Antike
Berlin 1966

1415
Gil, L.
Ärztlicher Beistand und attische Komödie. Zur Frage der demosieuontes und Sklavenärzte
in: Sudhoffs Archiv. Zeitschr. f. Wissenschaftsgeschichte 57/1973, S.255-274

1397
Harig, G. / Kollesch, J.
Gesellschaftliche Aspekte der antiken Diätetik
in: NTM 8/1971, H.2, S. 14-23

1382
Heidel, W.A.
Περὶ φύσεως (Über die Natur). A Study of the Conception of Nature among the Pre-Socratics
Procedings of the American Academy of Arts and Sciences 45/1910, 79-133

1393
Jaeger, W.
Diokles von Karystos. Die griechische Medizin und die Schule des Aristoteles
Berlin 1938 (Ndr. 1963)

1420
Koelbing, H.M.
Arzt und Patient in der antiken Welt
Zürich und München 1977

1403
Kollesch, J.
Vorstellungen vom Menschen in der Hippokratischen Medizin
in: Müller, Reimar (Hg.): Mensch als Maß Berlin (Akademie-Verlag) 1976, S. 269-282

1603
Kollesch, Jutta
Antike Heilkunst : ausgewählte Texte aus den medizinischen Schriften der Griechen und Römer
Stuttgart : Reclam, 1994

1593
Longrigg, James
Greek medicine : from the heroic to the Hellenistic age : a source book
London : Duckworth, 2001

1605
Longrigg, James
Greek rational medicine : philosophy and medicine from Alcmaeon to the Alexandrians
London [u.a.] : Routledge, 1993

1385
Michler, Markwart
Die praktische Bedeutung des normativen Physisbegriffes in der hippokratischen Schrift De fracturis - De articulis
in: Herm. 90/1962, 385-401

1390
Müri, W.
Der Maßgedanke bei griechischen Ärzten
in: Gymn 57/1950, 183-201

1588
Nutton, Vivian
Ancient medicine
London [u.a.] : Routledge, 2004

1425
Phillips, E.D.
Greek Medicine
London 1973

1376
Sander
Alkmaion von Kroton
in: RE 1,1556, 1893

1590
Schmitz, Dietmar
Antike Medizin : Texte mit Anmerkungen und Zusatzmaterial
Freising : Stark, 2003

1378
Schöner, E.
Das Viererschema in der antiken Humoralpathologie. Sudhoffs Archiv für Geschichte der Medizin und der Naturwissenschaften, Beiheft 4
Wiesbaden 1964

1426
Sigerist, H.E.
History of Medicine, Bd. 2, S. 211-333
Oxford 1961


[ Homepage | Hellas 2000 | Stilistik | Latein | Latein. Lektüre | Lateinisches Wörterbuch | Lateinischer Sprachkurs | Lateinische Grammatik | Lat.Textstellen | Römische Geschichte | Griechisch | Griech. Lektüre | Griechisches Wörterbuch | Griechischer Sprachkurs | Griechische Grammatik | Griech.Textstellen | Griechische Geschichte | LandkartenBeta-Converter | Varia | Mythologie | Bibliographie | Ethik | Literaturabfrage]
Site-Suche:
Benutzerdefinierte Suche
bottom - Letzte Aktualisierung: 01.01.1970 - 01:00