Nos personalia non concoquimus. Nostri consocii (Google, Affilinet) suas vias sequuntur: Google, ut intentionaliter te proprium compellet, modo ac ratione conquirit, quae sint tibi cordi. Uterque consocius crustulis memorialibus utitur. Concedis, si legere pergis.
 
 
 

top

Sophokles: Antigone

I. Prolog

Seite zurückSeite vor

Soph.Ant.1-99

 

ΑΝΤΙΓΟΝΗ

ΑΝΤΙGONE

1 Ὦ κοινὸν αὐτάδελφον Ἰσμήνης κάρα,
ἆρ' οἶσθ' ὅ τι Ζεὺς τῶν ἀπ' Οἰδίπου κακῶν
ὁποῖον οὐχὶ νῷν ἔτι ζώσαιν τελεῖ;
Οὐδὲν γὰρ οὔτ' ἀλγεινὸν οὔτ' ἄτης ἄτερ
O commune germanum Ismenes caput, 
nostin' Iovem malorum, quae ab Oedipo oriuntur, 
nihil viventibus nobis non perficere? 
nihil enim nec acerbum, nec absque noxa 
5 οὔτ' αἰσχρὸν οὔτ' ἄτιμόν ἐσθ' ὁποῖον οὐ
τῶν σῶν τε κἀμῶν οὐκ ὄπωπ' ἐγὼ κακῶν.
Καὶ νῦν τί τοῦτ' αὖ φασι πανδήμῳ πόλει
κήρυγμα θεῖναι τὸν στρατηγὸν ἀρτίως;
Ἔχεις τι κεἰσήκουσας; ἤ σε λανθάνει
vel turpe vel ignominiosum est, quod 
inter tua mala meaque non viderim. 
Et nunc quid illud est rursus , quod ab urbis rectore,
aiunt universis civibus nuper propositum fuisse
edictum? tenesne, et inaudisti quidpiam? an te latet 
10 πρὸς τοὺς φίλους στείχοντα τῶν ἐχθρῶν κακά; grassari in amicos mala, quae hostis ab hoste perpeti solet?
 

ΙΣΜΗΝΗ

ΙSΜEΝE

  Ἐμοὶ μὲν οὐδεὶς μῦθος, Ἀντιγόνη, φίλων
οὔθ' ἡδὺς οὔτ' ἀλγεινὸς ἵκετ', ἐξ ὅτου
δυοῖν ἀδελφοῖν ἐστερήθημεν δύο
μιᾷ θανόντων ἡμέρᾳ διπλῇ χερί·
Ad me quidem, Antigona, hand ullus perlatus est de amicis sermo, nec laetus, nec tristis, ex quo fratribus ambae sumus orbatae duobus, una die peremptis duplici manu:
15
ἐπεὶ δὲ φροῦδός ἐστιν Ἀργείων στρατὸς
ἐν νυκτὶ τῇ νῦν, οὐδὲν οἶδ' ὑπέρτερον,
οὔτ' εὐτυχοῦσα μᾶλλον οὔτ' ἀτωμένη.
ΑΝ.
Ἤιδη καλῶς καί σ' ἐκτὸς αὐλείων πυλῶν
τοῦδ' οὕνεκ' ἐξέπεμπον, ὡς μόνη κλύοις.

postquam vero Argivorum exercitus hac 
ipsa nocte abiit, nihil novi ulterius, 
nec feliciorem me factam esse, neque infeliciorem.
ΑΝ.Pulchre id noram. quocirca te foras 
prodire iussi , ut sola audires.

20 ΙΣ. Τί δ' ἔστι; δηλοῖς γάρ τι καλχαίνουσ' ἔπος.
ΑΝ. Οὐ γὰρ τάφου νῷν τὼ κασιγνήτω Κρέων
τὸν μὲν προτίσας, τὸν δ' ἀτιμάσας ἔχει;
Ἐτεοκλέα μέν, ὡς λέγουσι, σὺν δίκῃ
χρῆσθαι δικαιῶν καὶ νόμῳ, κατὰ χθονὸς

IS. Quid est? aestuas enim manifeste, aliquid volvens animo.
AN. Nonne enim nobis Creon, decreto fratrum alteri sepulturae honore, alterum eo privat indignis modis ? Eteoclem quidem, ut aiunt, iure condidit humo, 

25 ἔκρυψε τοῖς ἔνερθεν ἔντιμον νεκροῖς·
τὸν δ' ἀθλίως θανόντα Πολυνείκους νέκυν
ἀστοῖσί φασιν ἐκκεκηρῦχθαι τὸ μὴ
τάφῳ καλύψαι μηδὲ κωκῦσαί τινα,
ἐᾶν δ' ἄκλαυτον, ἄταφον, οἰωνοῖς γλυκὺν
inferis honoratum Manibus. misere autem mortui Polynicis cadaver civibus fertur edixisse, ne quis sepulcro contegat, neque adeo lamentetur; sinant vero indefletum, insepultum, aliti bus gratum 
30 θησαυρὸν εἰσορῶσι πρὸς χάριν βορᾶς.
Τοιαῦτά φασι τὸν ἀγαθὸν Κρέοντα σοὶ
κἀμοί, λέγω γὰρ κἀμέ, κηρύξαντ' ἔχειν,
καὶ δεῦρο νεῖσθαι ταῦτα τοῖσι μὴ εἰδόσιν
σαφῆ προκηρύξοντα, καὶ τὸ πρᾶγμ' ἄγειν
thesaurum conspicatis ad vescendum ut volupe est.
Talia dicunt bonum Creonta tibi mihique, nam me quoque dico, edixisse : et huc venire, ut haec ipsa, si qui forte ignorent, clare pronuntiet, hancque rem non deputare 
35 οὐχ ὡς παρ' οὐδέν, ἀλλ' ὃς ἂν τούτων τι δρᾷ
φόνον προκεῖσθαι δημόλευστον ἐν πόλει.
Οὕτως ἔχει σοι ταῦτα, καὶ δείξεις τάχα
εἴτ' εὐγενὴς πέφυκας εἴτ' ἐσθλῶν κακή.
ΙΣ. Τί δ', ὦ ταλαῖφρον, εἰ τάδ' ἐν τούτοις, ἐγὼ
rem esse nihili. sed quicumque horum quid fecerit, 
decretum esse, ut is a populo lapidibus obruatur.
Ita tibi haec se habent, et mox ostendes,
an generosa sis, an vero ex bonis ignava.
IS. Quid, o misera, si res in eo est loco, ego 
40 λύουσ' ἂν εἴθ' ἅπτουσα προσθείμην πλέον;
ΑΝ. Εἰ ξυμπονήσεις καὶ ξυνεργάσῃ σκόπει.
ΙΣ. Ποῖόν τι κινδύνευμα; ποῖ γνώμης ποτ' εἶ;
ΑΝ. Εἰ τὸν νεκρὸν ξὺν τῇδε κουφιεῖς χερί.
ΙΣ. Ἦ γὰρ νοεῖς θάπτειν σφ', ἀπόρρητον πόλει;
vel solvendo vel adstringendo emolumenti capiam?
ΑΝ. An operam sis collatura meque adiutura, vide!
IS. Quonamin molimine? sanane mente es?
ΑΝ. An cadaver mea cum manu (mecum) sustolles.
IS. Num illud ergo sepelire cogitas, quod civibus interdictum est?
45 ΑΝ. Τὸν γοῦν ἐμὸν καὶ τὸν σόν, ἢν σὺ μὴ θέλῃς,
ἀδελφόν· οὐ γὰρ δὴ προδοῦσ' ἁλώσομαι.
ΙΣ. Ὦ σχετλία, Κρέοντος ἀντειρηκότος;
ΑΝ. Ἀλλ' οὐδὲν αὐτῷ τῶν ἐμῶν <μ'> εἴργειν μέτα.
ΙΣ. Οἴμοι· φρόνησον, ὦ κασιγνήτη, πατὴρ
ΑΝ. Meum scilicet et, si tu nolueris, tuum fratrem. 
Numquam enim proditionis me alligabo.
IS. O male audax! num Creonte prohibente?
ΑΝ. At nullum ei ius est,ut a meis me arceat. 
IS. Hei mihi! tecum reputes, soror, pater 
50 ὡς νῷν ἀπεχθὴς δυσκλεής τ' ἀπώλετο,
πρὸς αὐτοφώρων ἀμπλακημάτων διπλᾶς
ὄψεις ἀράξας αὐτὸς αὐτουργῷ χερί·
ἔπειτα μήτηρ καὶ γυνή, διπλοῦν ἔπος,
πλεκταῖσιν ἀρτάναισι λωβᾶται βίον·
ut nobis periit odiosus infamisque, qui 
postquam ipse sua deprehendit flagitia, 
propria sibi manu duos oculos effodit: 
Tum illius mater eademque uxor, geminum titulum
sustinens, nexis laqueis sibi vitam ademit.
55 τρίτον δ' ἀδελφὼ δύο μίαν καθ' ἡμέραν
αὐτοκτονοῦντε τὼ ταλαιπώρω μόρον
κοινὸν κατειργάσαντ' ἐπαλλήλοιν χεροῖν.
Νῦν δ' αὖ μόνα δὴ νὼ λελειμμένα σκόπει
ὅσῳ κάκιστ' ὀλούμεθ', εἰ νόμου βίᾳ
Tertium vero fratres duo una die, 
semet occidentes miseri, necem sibi 
invicem intulere mutuis manibus.
Nunc tandem nosduae solae relictae, considera, 
quanto peioribus exemplis periturae simus, si invita lege
60 ψῆφον τυράννων ἢ κράτη παρέξιμεν.
Ἀλλ' ἐννοεῖν χρὴ τοῦτο μὲν γυναῖχ' ὅτι
ἔφυμεν, ὡς πρὸς ἄνδρας οὐ μαχουμένα·
ἔπειτα δ' οὕνεκ' ἀρχόμεσθ' ἐκ κρεισσόνων
καὶ ταῦτ' ἀκούειν κἄτι τῶνδ' ἀλγίονα.
edictum regis vel imperia transgrediamur. 
Sed et hoc cogitare oportet feminas 
nos esse haud viris certare pares;
tum, quoniam subditae simus potentioribus, , etiam in his rebus obtemperare aliisque adhuc acerbioribus.
65 Ἐγὼ μὲν οὖν αἰτοῦσα τοὺς ὑπὸ χθονὸς
ξύγγνοιαν ἴσχειν, ὡς βιάζομαι τάδε,
τοῖς ἐν τέλει βεβῶσι πείσομαι· τὸ γὰρ
περισσὰ πράσσειν οὐκ ἔχει νοῦν οὐδένα.
ΑΝ. Οὔτ' ἂν κελεύσαιμ' οὔτ' ἄν, εἰ θέλοις ἔτι
Proinde ego manes inferos, ut veniam dent,
precata, quia vi huc compellor, 
summam rerum obtinentibus morem geram. Nam maioribus viribus aggredi dementia est.
ΑΝ. Neque te iusserim neque adeo, si etiamnum velis 
70 πράσσειν, ἐμοῦ γ' ἂν ἡδέως δρῴης μέτα.
Ἀλλ' ἴσθ' ὁποία σοι δοκεῖ, κεῖνον δ' ἐγὼ
θάψω· καλόν μοι τοῦτο ποιούσῃ θανεῖν.
Φίλη μετ' αὐτοῦ κείσομαι, φίλου μέτα,
ὅσια πανουργήσασ'· ἐπεὶ πλείων χρόνος
operam conferre, lubens te utar adiutrice. 
Sed ea sis, quae velis, illum autem ego
sepeliam. Quod si fecero, decorum mihi erit mori.
cara cum caro iacebo 
pio patrato facinore; nempe longius est tempus,
75 ὃν δεῖ μ' ἀρέσκειν τοῖς κάτω τῶν ἐνθάδε.
Ἐκεῖ γὰρ αἰεὶ κείσομαι· σοὶ δ' εἰ δοκεῖ,
τὰ τῶν θεῶν ἔντιμ' ἀτιμάσασ' ἔχε.
ΙΣ. Ἐγὼ μὲν οὐκ ἄτιμα ποιοῦμαι, τὸ δὲ
βίᾳ πολιτῶν δρᾶν ἔφυν ἀμήχανος.
quo me inferis placere oportet, quam his qui hic versantur.
Illic enim semper iacebo, . Tu vero, si ita videtur, 
quae apud deos sanctissima habentur, aspernare.
IS. Non aspernanda habeo, sed invitis civibus quidpiam facere nullo pacto valeo. 
80 ΑΝ. Σὺ μὲν τάδ' ἂν προὔχοι', ἐγὼ δὲ δὴ τάφον
χώσουσ' ἀδελφῷ φιλτάτῳ πορεύσομαι.
ΙΣ. Οἴμοι ταλαίνης, ὡς ὑπερδέδοικά σου.
ΑΝ. Μὴ 'μοῦ προτάρβει· τὸν σὸν ἐξόρθου πότμον.
ΙΣ. Ἀλλ' οὖν προμηνύσῃς γε τοῦτο μηδενὶ
ΑΝ. Tu quidem ista praetexas; ego vero iam ibo, 
carissimo fratri tumulum ut excitem.
IS. Hei mihi, quam male tibi metuo miserae!
ΑΝ. Ne mea causa metuas! res tuas in tuto colloca!
IS. Hoc saltem inceptum nemini indicaveris,
85 τοὔργον, κρυφῇ δὲ κεῦθε, σὺν δ' αὕτως ἐγώ.
ΑΝ. Οἴμοι, καταύδα· πολλὸν ἐχθίων ἔσῃ
σιγῶσ', ἐὰν μὴ πᾶσι κηρύξῃς τάδε.
ΙΣ. Θερμὴν ἐπὶ ψυχροῖσι καρδίαν ἔχεις.
ΑΝ. Ἀλλ' οἶδ' ἀρέσκουσ' οἷς μάλισθ' ἁδεῖν με χρή.
sed clam omnes habe, itidemque ego. 
ΑΝ. Hei mihi! Palam eloquitor. Multo invisior eris
tacens, nisi omnibus haec praedicaveris.
IS. Calidum in rebus horrorem incutientibus cor habes.
ΑΝ. At placeo, sat novi, quibus maxime me placere decet.
90 ΙΣ. Εἰ καὶ δυνήσῃ γ'· ἀλλ' ἀμηχάνων ἐρᾷς.
ΑΝ. Οὐκοῦν, ὅταν δὴ μὴ σθένω, πεπαύσομαι.
ΙΣ. Ἀρχὴν δὲ θηρᾶν οὐ πρέπει τἀμήχανα.
ΑΝ. Εἰ ταῦτα λέξεις, ἐχθαρῇ μὲν ἐξ ἐμοῦ,
ἐχθρὰ δὲ τῷ θανόντι προσκείσῃ δίκῃ.
IS. Si tu quidem possis, sed maiora viribus affectas.
ΑΝ. Proinde cessabo, quum nihil potero amplius. 
IS. At, quae vires excedunt, statim ab initio sectari non decet.
ΑΝ. Si haec loqueris, mihi quidem odio eris, 
infensumque tibi merito mortuum habebis. 
95 Ἀλλ' ἔα με καὶ τὴν ἐξ ἐμοῦ δυσβουλίαν
παθεῖν τὸ δεινὸν τοῦτο· πείσομαι γὰρ οὐ
τοσοῦτον οὐδὲν ὥστε μὴ οὐ καλῶς θανεῖν.
ΙΣ. Ἀλλ', εἰ δοκεῖ σοι, στεῖχε· τοῦτο δ' ἴσθ' ὅτι
ἄνους μὲν ἔρχῃ, τοῖς φίλοις δ' ὀρθῶς φίλη.
Sed sine me meamque temeritatem acerba illa pati;
nam sane nihil tam dirum patiar, 
quin decore moriar.
IS. At si tibi videtur, hoc autem scias, 
stultam te quidem abire, sed amicis vere amicam.

Aufgaben und Interpretationsvorschläge:

  1. Aspekte der Interpretation: Situation und Charakter als Vorbedingung des tragischen Geschehens (der Handlung)
    1. Vorbereitende Einführung in den Sagenzusammenhang
    2. Expositionsfunktion des Prologs
      • Äußere Situation
      • Antigones (und als Folie Ismenes) Charakter
      • Tragischer Konflikt
    3. Moment der Handlungsauslösung
      • Kreons Bestattungsverbot
    4. Handlungsmotivationen
      • Antigone: metaphysisch - religiös (Pflicht)
      • Ismene: pragmatisch - kasuistisch (Sicherheit)
    5. Innerer Bewegungsablauf
      • Schwesterliche Verbundenheit - radikaler Bruch (ein Strukturprinzip, das sich in der Haimon- und Teiresias-Szene wiederholt). 
    6. Äußere Formelemente
      • Dialogisierung, Dramatisierung (Rhesis, Stichomythie)
    7. Ethischer Transfer
      • Ethische Grundpositionen  in der Konfliktsituation (Idealismus - Pragmatismus; Welche Werte lohnen den Einsatz des Lebens?)
      • Gesetzestreue und Widerstandsrecht
     
 
Sententiae excerptae:
Griech. zu "Sophokles" und "Antigone"
Literatur:
zu "Sophokles"
85
Bergmann, M.
Lob Athens. Ein Vergleich von Herodot (7,138-144), Thukydides (1,73-78), Isokrates (Panegyrikos 50) und Sophokles (Oidipus auf Kolonos 1518 ff.)
in: Anregung 39, 3/1993, 179-188

2484
Coray, Marina
Wissen und Erkennen bei Sophokles
Basel [u.a.] : Reinhardt, 1993

1527
Dihle, A.
Griechische Literaturgeschichte
Stuttgart (Kröner, TB 119) 7/1968

6
Egermann, F.
Arete und tragische Bewusstheit bei Sophokles und Herodot
in: F.Hörmann (Hg.) (1), S. 6-128

37
Egermann, F.
Herodot - Sophokles. Hohe Arete
in: Marg (Hg.): Herodot, WBG 1965 (WdF)

4289
Jonas, H.
Das Prinzip Verantwortung. Versuch einer Ethik für die technologische Zivilisation
Frankfurt (Main) 1979

982
Lesky, A.
Geschichte der griechischen Literatur
Bern / München 1958; 2/1963

2659
Lurje, Michael
Die Suche nach der Schuld : Sophokles' Oedipus Rex, Aristoteles' Poetik und das Tragödienverständnis der Neuzeit
München (Saur) 2004

1047
Meusel, H.
Tragödie.. Schule - ein Interpretationsbeispiel: Antig.332-375 (1.Stasimon)
in: Römisch: Griech in..Schule, Ffm 1972

1398
Müller, Reimar (Hg.)
Der Mensch als Maß aller Dinge. Studien zurm griechischen Menschenbild in der Zeit der Blüte und Krise der Polis
Berlin (Akademie-Verlag) 1976

2319
Nestle, W.
Vom Mythos zum Logos
Aalen 1966

325
Nestle, W.
Homer. Hesiod. Orphik. Mythendeutung. Lyrik. Sophistik. Vorsokratik. Simonides. Bakchylides. Pindar. Sophokles. Komödie
in: Vom Mythos zum Logos, Aalen 1966

86
Nestle, W.
Sophokles. Komödie. Euripides. Herodot. Thukydides. Sokrates
in: Vom Mythos zum Logos, Aalen 1966

2559
Nestle, W.
Das Rechtsbewusstsein der Antigone
in: Griechische Studien 1948, S.173ff.

1439
Schadewaldt, W.
Die griechische Tragödie. Tübinger Vorlesungen Bd. IV
Frankfurt/M (Suhrkamp) 1/1991

3942
Schmitt, H.
Präparation Sophokles' Oidipus Tyrannos
Norddeutsche Verlagsanstalt O. Goedel, Hannover, 1904

3947
Schmitt, H.
Präparation zu Sophokles Antigone.
Hannover, Norddeutsche Verlagsanstalt O.Goedel, o.J.

1435
Wolf, E.
Rechtsphilosophie und Rechtsdenken im Zeitalter der Sophistik [Griech. Rechtsdenken II],
Frankfurt/M (Klostermann) 1952

2675
Zierl, Andreas
Affekte in der Tragödie : Orestie, Oidipus Tyrannos und die Poetik des Aristoteles
Berlin : Akad.-Verl., 1994


[ Homepage | Hellas 2000 | Stilistik | Latein | Latein. Lektüre | Lateinisches Wörterbuch | Lateinischer Sprachkurs | Lateinische Grammatik | Lat.Textstellen | Römische Geschichte | Griechisch | Griech. Lektüre | Griechisches Wörterbuch | Griechischer Sprachkurs | Griechische Grammatik | Griech.Textstellen | Griechische Geschichte | LandkartenBeta-Converter | Varia | Mythologie | Bibliographie | Ethik | Literaturabfrage]
Site-Suche:
Benutzerdefinierte Suche
bottom© 2000 - 2024 - /Grie/soph/antig0001.php - Letzte Aktualisierung: 30.12.2020 - 10:06